Kształcenie integracyjne osób niepełnosprawnych

KSZTAŁCENIE INTEGRACYJNE – PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA

Początek lat 90-tych, na zachodzie lata 70-te.
W Polsce promotorem integracji był profesor Hulek. Praktyka wyprzedziła u nas przepisy – było to zasługą rodziców dzieci niepełnosprawnych intelektualnie. Pierwsze grupy integracyjne pojawiły się w Warszawie, Krakowie. Po dwóch latach od ich powstania pojawiły się pierwsze przepisy prawne – zarządzenie MEN z 4.10.1993r. Kształcenie integracyjne stanowi pełnoprawną formę kształcenia dzieci niepełnosprawnych.
Rozporządzenie określa także jak powinno wyglądać kształcenie integracyjne:
-w klasie może pracować dwóch nauczycieli,
-klasa integracyjna pracuje w oparciu o program autorski zatwierdzony przez kuratora oświaty,
-szkoła ma zagwarantować dostęp dzieciom do różnorodnych pomocy (rehabilitacja ruchowa, logopedyczna, surdopedagogiczna itp.).

We współczesnej pedagogice specjalnej integrację rozumie się jako interdyscyplinarne, zintegrowane działanie mające na celu rewalidację jednostek odbiegających od normy. Chodzi również o stworzenie warunków dydaktycznych oraz wychowawczych w powszechnej szkole, umożliwiającej nauczanie dzieci i młodzieży odbiegających od normy wspólnie z osobami od tej normy nieodbiegającymi. Integrację niepełnosprawnych w społeczeństwie rozumie się jako włączenie tych osób w normalne codzienne życie, przez różne formy kształcenia i przygotowania do pracy zawodowej oraz aktywny udział w życiu społecznym. Coraz częściej podkreśla się, że przygotować dziecko upośledzone umysłowo do życia w społeczeństwie ludzi normalnych można tylko w ścisłym powiązaniu z tym społeczeństwem, w trakcie całego procesu kształcenia i wychowania.

W pedagogice specjalnej używany jest termin system integracyjny. A. Hulek wyraża pogląd, że system integracyjny kształcenia specjalnego polega na nauce i wychowaniu dzieci i dorosłych z odchyleniami od normy w powszechnych szkołach i placówkach oświatowych, przy uwzględnieniu ich odrębnych potrzeb i zaspokojeniu ich dodatkowymi zabiegami, służbami i świadczeniami.

A. Maciarz uważa, że u podstaw integracyjnego systemu kształcenia specjalnego leżą następujące założenia:

Najkorzystniejsze dla rozwoju, wychowania i nauczania dzieci niepełnosprawnych jest przebywanie w gronie rodziny oraz społeczności osób pełnosprawnych, przy zapewnieniu im odpowiednich warunków zdrowotnych, społeczno-wychowawczych i dydaktycznych.
Dla przygotowania dziecka niepełnosprawnego do samodzielnego – w miarę jego możliwości – życia w społeczeństwie, wysoce korzystne jest spontaniczne i celowo zorganizowane uczestnictwo w tym życiu.
W procesie wychowania i nauczania dzieci niepełnosprawnych uwzględniamy ich potrzeby i dyspozycje osobowościowe. Wspólnie dla nich i dzieci pełnosprawnych organizujemy identyczne sytuacje wychowawcze, a wprowadzamy tylko wówczas sytuacje, metody i środki specjalne, gdy zachodzi tego potrzeba ze względu na swoiste trudności dziecka związane z jego odchyleniem od normy.
Dzieci i młodzież niepełnosprawna mają prawo do korzystania ze wszystkich stopni i profilów szkolnictwa, z instytucji sportu, rekreacji i kultury. Instytucje te powinny do swoich obiektów i swej pracy wprowadzać odpowiednie rozwiązania organizacyjne, zapewniające niepełnosprawnym swobodne z nich korzystanie.
Okresowa lub częściowa izolacja w zakładach specjalnych niektórych grup dzieci ze względów zdrowotnych lub dydaktycznych nie spowoduje tylko wówczas negatywnych skutków w ich rozwoju, gdy zakłady te umożliwią różne formy kontaktów ze środowiskiem, w tym szczególnie z dziećmi sprawnymi.
Istotnym zagadnieniem jest stworzenie sytuacji, w której działania w zakresie polityki socjalnej, oświatowo-wychowawczej i kulturalnej powinny być podporządkowane zasadniczemu celowi, jakim jest integracja społeczna niepełnosprawnych. Integracyjny system kształcenia specjalnego łączy się z nowym kierunkiem działań społecznych na rzecz osób niepełnosprawnych. Podstawowy kierunek działań związany z segregacyjnym systemem kształcenia specjalnego koncentruje się na upośledzaniu jako czynniku, który ogranicza sprawność i czyni ją „odmienną” od populacji osób sprawnych. Niezbędna jest zatem akceptacja odmienności dzieci i młodzieży niepełnosprawnej zarówno przez rówieśników, jak i przez dorosłych. Uznaje się, że głównymi czynnikami zakłócającymi wprowadzenie systemu integracyjnego w szkolnictwie specjalnym są bariery społeczne.

Żródło: http://morigan1983.w.interia.pl/KN/index.html